Parafia unicka

Zaraz po powstaniu miejscowości w Majdanie powstała parafia grekokatolicka i zbudowano cerkiew drewnianą (pw. Św. Mikołaja).

Z naszej miejscowości pochodził też Onufry Kozłowski – był pisarzem konsystorza chełmskiego /w latach 1825-1841/. Urodził się on w roku 1804, pochodził z rodziny duchownego (można przypuszczać, że jego ojciec był duchownym – być może nawet pełnił posługę w Majdanie?), otrzymał wykształcenie świeckie w Szczebrzeszynie /5 klas/, wykształcenie duchowne otrzymał w Chełmie (był tam alumnem seminarium diecezji chełmskiej obrządku grekokatolickiego), wyświęcony został w roku 1827, później był proboszczem w Hrubieszowie, kanonikiem honorowym chełmskim. Zmarł w roku 1854, a więc w kwiecie wieku.
Oto co Ks. Janusz Kania pisze na temat naszego rodaka w Katalogu alumnów seminarium diecezji chełmskiej obrządku greckokatolickiego studiujących w latach 1778 – 1833:
1/ nazwisko i imię: Onufry Kozłowski,
2/ data urodzenia: 23 czerwca 1804
3/ miejsce urodzenia: wieś Maydan Xiężopolski w województwie lubelskim,
8/ data przyjęcia do seminarium lub nowicjatu: 14 października 1822 (1820?),
9/ rok seminaryjny (akademicki): 1822 – [1823], 1823 – [1824], 1824 – [1825],
10/ datacja czasu pobytu: drugi rok studiów (1823 – 1824), trzeci rok studiów (1824 – 1825),
17/ obyczaje: „obyczajów dobrych” (drugi rok studiów), „obyczajów wzorowych” (trzeci rok studiów),
18/ zdatność: „zdatności wielkiey” (drugi i trzeci rok studiów),
19/ pilność: „pilności wielkiey” (drugi i trzeci rok studiów),
23/ liczba godzin wykładowych obowiązujących seminarzystę: 18 godzin (drugi rok studiów), 16 godzin (trzeci rok studiów),
24/ informacje o studiach, wyniki w nauce: przedmioty słuchane – historia kościelna, Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu (drugi rok studiów).

Pierwsza wzmianka o cerkwi (grekokatolickiej) w Majdanie pochodzi z 1714 roku. Cerkiew ta z dużą dozą prawdopodobieństwa została strawiona przez ogień w roku 1790 – razem z plebanią i wszystkimi dokumentami funduszowymi (Inwentarz Dóbr Ordynacji Zamojskiej z roku 1808) i w jej miejscu postawiona nowa – również drewniana świątynia – podobnie jak poprzednia pod wezwaniem Mikołaja Biskupa (chociaż Informator historyczno-administracyjny DIECEZJI LUBELSKIEJ z roku 1985 podaje że rzeczona świątynia unicka (grekokatolicka) istniała od roku 1733 – zaprzecza to jednak fakt całkowitego spalenia świątyni w roku 1790). Ciekawą informacją na pewno jest też ta, że przy cerkwi w Majdanie Xiężpolskim, dekanat szczebrzeski, istniało „od niepamiętnych czasów” bractwo cerkiewne św. Mikołaja, liczące według wykazu z 2 lipca 1833 r. 10 członków. Nie jest to oszałamiająca liczba, zważywszy że parafia liczyła 702 wiernych (według wykazu z 1832 r.). Zatem procent „bratczyków” nie był zbyt wielki. Według innego wykazu – z roku 1840 Majdan Księżpolski należał do parafii greckokatolickiej w Soli – liczyła ona wówczas 1170 wiernych. (wg informacji Piotra Siwickiego – lektora parafii grekokatolickiej z Lublina) – jest to warta wyjaśnienia informacja – bo według mojego rozeznania dopiero w roku 1875 cerkiew grekokatolicką zajął Kościół Prawosławny na mocy kasaty Unii.

      

Na dawnym, przycerkiewnym cmentarzu zachował się piękny nagrobek mający formę kamiennego obelisku osadzonego na postumencie. Czytelna inskrypcja głosi: „Tu leży Sokołowski wśród śmiertelnych składów a z nim cnoty rzetelne ślad naszych pradziadów. Sąsiad życzliwy przyjaciel szczery dojrzale zabrany miły wierny mąż żonie i ojciec kochany. Zgasł d. 15 lipca 1834 roku.” (Panorama Powiatów – Powiat Biłgorajski A. Lawera, A. Bata, T. Brytan).

Komentarze

Możliwość komentowania została zablokowana.